Οι Μαϊστορες της Ψαλτικής Τέχνης
Οι Μαϊστορες της Ψαλτικής Τέχνης
English text follows
Οἱ Μαΐστορες τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης
Χορὸς Ψαλτῶν
Ὁ χορὸς ψαλτῶν Οἱ Μαΐστορες τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης ἱδρύθηκε τὸ ἔτος 1983 ἀπὸ τὸν Γρηγόριο Στάθη. Εἶναι πλέον ἕνα γνωστὸ στὸν χῶρο τῆς βυζαντινῆς μουσικολογίας καλλιτεχνικὸ σχῆμα, κύριοι σκοποὶ καὶ ἐπιδιώξεις τοῦ ὁποίου εἶναι: [α] ἡ σπουδὴ καὶ ἡ παρουσίαση τοῦ ἔργου τῶν κυριοτέρων βυζαντινῶν καὶ μεταβυζαντινῶν μελοποιῶν [β] ἡ μορφολογικὴ σπουδὴ τῶν διαφόρων εἰδῶν τῆς μελοποιίας [γ] ἡ γενικότερη προβολὴ τῆς ψαλτικῆς τέχνης μὲ ἐπιστημονικὴ τεκμηρίωση καὶ καλλιτεχνικὲς ἀξιώσεις [δ] ἡ ψαλμώδηση ὁλόκληρων ἱερῶν ἀκολουθιῶν σὲ ὥρα λατρείας.
Οἱ Μαΐστορες τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης πραγματοποίησαν ὡς τώρα περισσότερες ἀπὸ 400 παραστάσεις στὴν Ἑλλάδα καὶ στὸ Ἐξωτερικὸ (Εὐρώπη, Ἀσία, Ἀμερικὴ καὶ Αὐστραλία). Ἔψαλαν σὲ φημισμένους συναυλιακοὺς χώρους (μεταξὺ ἄλλων: αἴθουσα τελετῶν Πανεπιστημίων Ἀθηνῶν καὶ Θεσσαλονίκης, Μέγαρο Μουσικῆς Ἀθηνῶν καὶ Θεσσαλονίκης, Ὄπερα τοῦ Σίδνεϋ, κ.α.), ἀλλὰ καὶ σὲ πολλοὺς μνημειακοὺς βυζαντινοὺς ναοὺς (μεταξὺ ἄλλων: μητροπολιτικὸς ναὸς Ἀθηνῶν, ναὸς Παναγίας Ἑκατονταπυλιανῆς Πάρου, ἱερὸ σπήλαιο Ἀποκαλύψεως Πάτμου, ναὸς ἁγίου Μάρκου Βενετίας, μονὴ Μεγάλου Μετεώρου, ναὸς ἁγίου Λαζάρου Λάρνακας Κύπρου, πανίερος ναὸς Ἀναστάσεως Ἱεροσολύμων, κ.α.), κατὰ διάφορες ἐορτολογικὲς ἢ ἄλλες ἐπετειακὲς περιστάσεις (ὅπως, ἐνδεικτικά: 2000στή ἐπέτειος τοῦ Εὐαγγελισμοῦ στὴ Ναζαρέτ, ἐπίσκεψη Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου στὴ Μεγάλη Ἑλλάδα, ἐγκαίνια παμμεγέθους ναοῦ ἁγίου Νεκταρίου στὴν Αἴγινα, κ.α.). Παράλληλα, οἱ Μαΐστορες τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης στοχεύοντας σὲ μίαν γενικότερη ψαλτικὴ καὶ μουσικολατρευτικὴ παιδαγωγία τοῦ ἑκάστοτε φιλόμουσου ἀκροατηρίου τους, διοργάνωσαν σὲ τακτὰ διαστήματα διάφορες μουσικολογικὲς σπουδὲς (κι ἔχουν ὡς τώρα πραγματοποιηθεῖ περὶ τὶς δέκα σχετικὲς ἐκδηλώσεις), ἀλλὰ καὶ καθιέρωσαν τὴν κατ' ἔτος τέλεση (στὸν μητροπολιτικὸ ναὸ τῶν Ἀθηνῶν, κατὰ τὴν προπασχάλια καὶ τὴν προχριστουγεννιάτικη περίοδο) τῶν ἀκολουθιῶν Παννυχὶς καὶ Τριθέκτη τοῦ κοσμικοῦ ἢ ἀσματικοῦ τυπικοῦ.
Οἱ Μαΐστορες τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης ἔχουν ὡς τώρα ἠχογραφήσει τὰ ἀκόλουθα ἔργα: Ἰωάννης Κουκουζέλης (3 δίσκοι καὶ κασέτες)· Μπαλάσης ἱερεὺς (2 δίσκοι)· Γερμανὸς Νέων Πατρῶν (1 CD)· Ἁγιορεῖτες μελουργοὶ I (1 CD)· Ἀποκάλυψη καὶ Ἱστορικὴ μαρτυρία (2 δίσκοι καὶ κασέτες)· Μετέωρα τὰ ἱερὰ (2 δίσκοι καὶ CDs)· Δεῦτε, χριστοφόροι λαοὶ (2 κασέτες)· Ἐγκαινίζου, ἐγκαινίζου (1 κασέτα)· Χαίρετε λαοὶ (1 CD)· Ἦχος καθαρὸς ἑορταζόντων (1 CD)· Ἄρατε πύλας (1 CD)· Βυζαντινὰ καὶ Γρηγοριανὰ Ἀντίφωνα (1 CD)· Παννυχὶς (1 CD).
Τὸ 2003 γιορτάστηκαν τὰ 20χρονα τῶν Μαΐστόρων καὶ ἕνα χρόνο ἀργότερα ὁ ἱδρυτὴς καὶ χοράρχης τοῦ χοροῦ, Γρηγόριος Στάθης, παρέδωσε τὴν χοραρχία.
Ἀπὸ τὸ ἔτος 2004 καὶ ἑξῆς τὴν εὐθύνη, διδασκαλία καὶ διεύθυνση τοῦ χοροῦ τῶν Μαϊστόρων ἀνέλαβε ὁ Ἀχιλλέας Χαλδαιάκης. Σ’ αὐτὸ τὸ χρονικὸ διάστημα, οἱ Μαΐστορες τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης ἔχουν, μεταξὺ ἄλλων, νὰ ἐπιδείξουν καὶ τὴν ἀκόλουθη ἐπιπλέον δραστηριότητα: ἐμφανίστηκαν σὲ ἐκπομπὴ τῆς Γαλλικῆς Τηλεόρασης, ἀφιερωμένη γενικότερα στὴν ἑλληνικὴ μουσική· ἐμφανίστηκαν στὴν ἐκπομπὴ τῆς ΕΤ1 Ἔχει Γοῦστο, μὲ τὴν Μπήλιω Τσουκαλά, σὲ ἕνα ὡριαῖο πρόγραμμα μὲ ὕμνους τῆς Μ. Ἑβδομάδας· συμμετεῖχαν στὸ 1ο διεθνὲς συμπόσιο χορωδιακῆς μουσικῆς ποὺ ἔγινε στὴν Πάτρα καὶ ἔψαλαν τὴ θ. Λειτουργία στὸν ἱ. ναὸ ἁγ. Ἀνδρέα Πατρῶν, μίαν ἀκολουθία ποὺ μεταδόθηκε ζωντανὰ ἀπὸ τὴν ΕΤ1· συμμετεῖχαν στὸ διεθνὲς ἐπιστημονικὸ συνέδριο Ρωσία καὶ Ἄθως: Χιλιετία πνευματικῆς ἑνότητος ποὺ πραγματοποιήθηκε στὴ Μόσχα καὶ ἔψαλαν σὲ πατριαρχικὴ θ. Λειτουργία στὸν μητροπολιτικὸ ναὸ τοῦ Κρεμλίνου (ἱερουργοῦντος τοῦ Πατριάρχου Μόσχας Ἀλεξίου)· συμμετεῖχαν στὸ 3ο Μουσικολογικὸ Συνέδριο τοῦ Ἱδρύματος Βυζαντινῆς Μουσικολογίας, μὲ συναυλία στὸ Μέγαρο Μουσικῆς Ἀθηνῶν [ἀντιφωνικὰ μὲ χορὸ ψαλτῶν τοῦ Πατριαρχείου Ρουμανίας] καὶ ψαλμώδηση τῆς θ. Λειτουργίας [ἀντιφωνικὰ μὲ τὸν ἀραβόφωνο χορὸ ψαλτῶν Δημήτριος Ἂλ Μοὺρ τοῦ Πατριαρχείου Ἀντιοχείας] στὸν μητροπολιτικὸ ναὸ τῶν Ἀθηνῶν, μίαν ἀκολουθία ποὺ μεταδόθηκε ζωντανὰ ἀπὸ τὴν ΕΤ1· συμμετεῖχαν στὸ φεστιβὰλ Credo. XIV The International Festival of Orthodox Sacred Music ποὺ ἔγινε στὴν Ἐσθονία, μὲ συναυλία ἐκτὸς τῶν ἄλλων καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς τοῦ Tallinn· συνεργάστηκαν μὲ τὸν βυζαντινὸ χορὸ Ἡδύμελον, σὲ συναυλία [Χρυσόστομος Μυσταγωγία. 1600 χρόνια ἀπὸ τὴν κοίμηση τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου] στὴν αἴθουσα τελετῶν τοῦ ΑΠΘ, στὸ πλαίσιο τῶν 42ων Δημητρίων τοῦ Δήμου Θεσσαλονίκης, μία συναυλία ποὺ μεταδόθηκε ἀπὸ τὸν τηλεοπτικὸ σταθμὸ 4Ε· ἔψαλαν χριστουγεννιάτικους ὕμνους στὴν πλατεῖα συντάγματος στὴν Ἀθῆνα, στὸ πλαίσιο τῶν σχετικῶν ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων τοῦ Δήμου Ἀθηναίων· ἔψαλαν στὸ Βουκουρέστι τῆς Ρουμανίας, στὴν αἴθουσα Sala Polivalenta, στὸ πλαίσιο τοῦ Religious Byzantine Music Concert: The Joy of Resurrection, ἐνώπιον 6.000 καὶ πλέον ἀκροατῶν· συμμετεῖχαν στὸ φεστιβὰλ Ἡμέρες Μουσικῆς (Music in Rhodes-September 2008) καὶ ἔψαλαν στὴν Παναγία τοῦ Κάστρου βυζαντινὰ καὶ μεταβυζαντινὰ μέλη τῆς ἑλληνικῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς· ἔψαλαν στὴν Κύπρο, στὸ πλαίσιο τοῦ 1ου Διεθνοῦς Συνεδρίου «Ἅγιος Νεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος. Ἱστορία-Θεολογία-Πολιτισμός», ἀλλὰ καὶ σὲ ἀρχιερατικὴ θ. Λειτουργία στὸ καθολικό της ἱ. μονῆς ἁγ. Νεοφύτου του Ἐγκλείστου στὴν Πάφο (ἱερουργοῦντος τοῦ ἀρχιεπισκόπου Κύπρου), μίαν ἀκολουθία ποὺ μεταδόθηκε ζωντανὰ ἀπὸ τὸ ΡΙΚ· συμμετεῖχαν στὸ 4ο, 5ο & 6ο Μουσικολογικὸ Συνέδριο τοῦ Ἱδρύματος Βυζαντινῆς Μουσικολογίας, μὲ συναυλίες· ταξίδεψαν στὴν Ν. Κορέα, ὅπου καὶ γιὰ πρώτη φορὰ ἐμφανίστηκε χορωδία βυζαντινῆς μουσικῆς, καὶ παρουσίασαν βυζαντινὴ (καὶ εὐρύτερα ἑλληνικὴ) μουσικὴ σ’αὐτὴ τὴ χώρα τῆς πρωινῆς γαλήνης, μὲ συναυλίες καὶ ἄλλες λατρευτικὲς ἐκδηλώσεις στὴ Σεοὺλ (μεταξὺ ἄλλων, στὸ ἀμφιθέατρο τοῦ Ἐθνικοῦ Μουσείου καὶ στὸ Μέγαρο Μουσικῆς) καὶ στὸ Πουσάν· συμμετεῖχαν σὲ μουσικὴ ἐκδήλωση ἀλληλεγγύης στὸν ἱ. ναὸ τοῦ ἁγ. Παντελεήμονα Ἀχαρνῶν, ποὺ διοργάνωσαν τὸ Μέγαρο Μουσικῆς Ἀθηνῶν καὶ ἡ Ἱερὰ Ἀρχιεπισκοπὴ Ἀθηνῶν, μὲ συμμετοχὴ τῆς ὀρχήστρας Καμεράτα καὶ τοῦ Γιώργου Νταλάρα, μίαν ἐκδήλωση ποὺ μεταδόθηκε ζωντανὰ ἀπὸ τὴν ΕΤ1.
Κατὰ τὸ ἴδιο διάστημα, οἱ Μαΐστορες τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης ἠχογράφησαν τὰ ἀκόλουθα ἔργα: Ψάλατε συνετῶς τῷ Θεῷ Β' καὶ Γ΄ (5 CDs)· Οἱ τὰ Χερουβὶμ μυστικῶς εἰκονίζοντες. Οἱ Μαΐστορες τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης ψάλλουν μελοποιήματα τοῦ Κ. Α. Ψάχου (1 CD). Ἐπίσης, ἔργα Πέτρου τοῦ Μπερεκέτη [: πολυέλεος Δοῦλοι, Κύριον σὲ ἦχο πρῶτο (πλήρης), πολυέλεος Ἐξομολογεῖσθε τῷ Κυρίῳ σὲ ἦχο πλάγιό του δευτέρου νενανῶ (πλήρης)] καὶ Πέτρου τοῦ Πελοποννησίου [κοινωνικά της Ἑβδομάδας], στὸ πλαίσιο τοῦ προγράμματος ψηφιοποίησης τῆς μουσικῆς βιβλιοθήκης Κ. Α. Ψάχου [Ἐθνικὸ καὶ Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν. Εἰδικὸς Λογαριασμὸς Κονδυλίων ἔρευνας. Γραμματεία ἐπιτροπῆς ἐρευνῶν], ἀλλὰ καὶ νέες ἐξηγήσεις συνθέσεων Χρυσάνθου τοῦ ἐκ Μαδύτων (ἀπὸ τοὺς Γρηγόριο Στάθη καὶ Ἀχιλλέα Χαλδαιάκη), μέλη ποὺ ἑρμηνεύθηκαν σὲ σχετικὴ ἐκδήλωση στὸ Πολεμικὸ Μουσεῖο Ἀθηνῶν, κατὰ τὴν παρουσίαση τῆς νέας κριτικῆς ἔκδοσης (ἀπὸ τὸν Γιῶργο Κωνσταντίνου) τοῦ Θεωρητικοῦ τοῦ Χρυσάνθου. Ὑπὸ ἑτοιμασία εἶναι καὶ δύο ἀνάλογες μουσικὲς ἐκδόσεις (CD καὶ DVD), μὲ ἠχητικὸ καὶ ὀπτικὸ ὑλικὸ ἀπὸ τὴν περιοδεία τοῦ χοροῦ στὴν Ν. Κορέα.
***
Choir of Chanters
The Maestors of the Psaltic Art
“The Maestors of the Psaltic Art” is a well-known (since 1983) in the field of Byzantine Musicology Choir of Chanters. The main goals and objectives of this Choir of Chanters are: [a] the study and presentation of the works of the main Byzantine and post-Byzantine composers [b] the morphological study and analysis of the various “types” of composition [c] the general promotion of the Psaltic Art, with scholarly substantiation and skilled technique [d] the chanting of entire divine Services during times of worship.
“The Maestors of the Psaltic Art” have offered, up to now, over four hundred presentations, both in Greece and abroad (Europe, Asia, America and Australia). They have chanted in very famous Music Halls [such as: the “main hall” of the University of Athens, the “Music Hall” of Athens and Thessalonica, the Opera House of Sydney, the “Music Hall” of Seoul, etc.], as well as in a lot of Byzantine Churches [such as: the Metropolitan Cathedral of Athens, the Ekatontapylianis church on the island of Paros, the church of Apocalypse on Patmos, the basilica of St Mark in Venice, the main monastery of the Meteora, the church of St Lazarus in Larnaca-Cyprus, the church of the Holy Sepulchre in Jerusalem, the church of St Andrew in Patra, etc.] and also during various important Services and ceremonies [such as: in Nazareth for the 2000 years since the Annunciation, in Great Hellas-Kalbria and Sikelia for the official pilgrimage of the Ecumanical Patriarch Bartholomaios, in the island of Aegina for the engainia of the beautiful new church of Saint Nectarios, etc.]. In parallel, the “Maestors of the Psaltic Art” chants the divine Servises of “Pannychis” and “Trithecti” each year in the Metropolitan Cathedral of Athens, for the University of Athens community and all the faithful.
“The Maestors of the Psaltic Art” have recorded, up to the present, the following works: Ioannes Koukouzeles [3 records and cassettes], Balasis the priest [2 records], Germanos of New Patras [1 CD], “Apocalypse and Historical Witness 1088-1988” [2 records and cassettes], Meteora Sacra [2 records and cassettes], Mount Athos Composers I [1 CD], “Come, Christ-bearing Peoples” [2 cassettes], Enkainizou-Enkainizou [1 cassette], “Rejoice, O peoples” [1 CD], Beloved Hymns [1 CD], Pannychis [1 CD], Lift Up your Heads, O ye Gates [1 CD], Byzantine and Gregorian Antifons [1 CD], Chant for the God I-II-III [7 CDs], Compositions of K.A.Psachos [1 CD] .